| FAQ broń - dubeltówki |
|
Dubeltówki śrutowe swój szczyt rozwoju osiągnęły na początku ubiegłego wieku. Gdy oglądamy katalogi broni z tamtych lat to ze zdziwieniem zauważamy że tamta broń niewiele się różni od obecnie powszechnie używanych śrutówek np. Merkla.
W tamtych latach powszechnie dominował horyzontalny układ luf. Po II wojnie trzeba było wprowadzić trochę zmian w wizerunku broni myśliwskiej więc zaczęto produkować broń z pionowym układem luf. Układ ten się przyjął i tak rozpoczęła się jego kariera.
Dosyć często w gronie strzelców sportowych i myśliwych, tych młodych i tych bardziej wiekowych, prowadzone są dyskusje na temat broni śrutowej: co jest lepsze układ pionowy luf czyli bock, czy tradycyjne dubeltówki horyzontalne? Młodzi przeważnie wybierają boki, natomiast starsze pokolenie gustuje w tradycyjnych, horyzontalnych dubeltówkach. Jedne jak i drugie mają swoje zalety i wady a dobra broń jest wynikiem kompromisu i nie można całkowicie twierdzić że nap układ bocka jest najlepszy.
Przyszły użytkownik ma dzisiaj możliwość wyboru i tylko od jego indywidualnych upodobań i gustu zależy którą broń wybierze, każda z nich może zapewnić mu pełną satysfakcję i dobre wyniki.
Horyzontalne położenie luf w przypadku zastosowania angielskiej kolby nadaje tej broni bardzo smukły kształt, najczęściej występując w systemie Anson & Deeley z zamknięciem Greenera - to dobry i sprawdzony system chociaż na świecie występują jeszcze inne.
Rosjanie czy też Węgrzy opracowali swój własny, odmienny system spustowo-uderzeniowy. Jest on dobry ale nie najlepszy.
Bardzo udaną konstrukcją jest czeska horyzontalna dubeltówka ZP 147 na odpowiednio zmodyfikowanych pełnych zamkach. Jeżeli chodzi o przebicie i równomierność układania śrutu to w polskim rankingu jest na .... pierwszym miejscu w broni średniej klasy!
Układ Anson & Deeley ma jedną ważną zaletę: umieszczone w kurkach iglice są ich integralną całością a sprężyny główne są w tradycyjnym (i najlepszym) układzie V. Mała ilość elementów powoduje wysoką niezawodność i dobre ułożenie śrutu.
Ten układ jeszcze długo będzie służył myśliwym.
Nadlufka czyli dubeltówka w pionowym układzie luf w ostatnim ćwierćwieczu zdobyła dużą popularność używa jej się powszechnie do polowań i do strzelania sportowego.
Zwarta i solidna budowa zapewnia dużą wytrzymałość, duża powierzchnia styku lufy i haków z baskilą powoduje że jest odporniejsza na powstawanie luzów.
Sportowcy chętnie jej używają ze względu na dużą żywotność i większe pole widzenia . Nadlufka z kolbą pistoletową typu niemieckiego ma wygląd ciężkiej masywnej broni i w rzeczywistości taką jest.
Standartowe dubeltówki typu bock oprócz zalet mają też wady. Jedną z nich jest ... gorsze pokrycie śrutem.
Do polowań na zające czy bażanty nie ma to aż tak wielkiego znaczenia, natomiast strzelcy sportowi dość często narzekają że niby łatwy do trafienia rzutek wypuszczony na wprost strzelca często jest pudłem. Przyczyną jest nierównomierne układanie śrutu - występują wyrazne dziury a obraz przestrzelin nie jest foremnym kołem.
Dlaczego tak jest? Spróbujmy to wyjaśnić.
Zdjęcie nr 2 przedstawia tradycyjnego bocka z umieszczonymi obok siebie kurkami. Ponieważ groty iglic znajdują się w jednej linii (czyli w osi symetrii luf), a kurki umieszczone są na bokach baskili nie mogą w nie uderzyć pełną powierzchnią! Z tego powodu iglice muszą być rozchylone na zewnątrz. Jeżeli są rozchylone na boki, to groty iglic muszą być pod pewnym kątem w stosunku do czoła spłonki.
W momencie strzału iglice uderzają pod dość znacznym kątem w kowadełko znajdujące się w spłonce, powodując niesymetryczny płomień dookoła kowadełka (rys 1), tym samym nierównomierny zapłon ładunku prochowego, nierówne i pulsacyjne popychanie ładunku śrutowego, wynikiem czego jest gorsze układanie śrutu. Jest to główna przyczyna powstawania dziur w obrazie przestrzelin standartowej dubeltówki typu bock.
Czy jest na to rada? Oczywiście! Zastosować.... pełne zamki.
Co to są pełne zamki?
O pełnych zamkach mówimy wtedy, gdy mechanizmy odpalające (kurki) umieszczone są na bocznych płytkach, a iglice znajdują się w specjalnie od przodu wkręcanych gniazdach lub, w tańszych modelach, po prostu wywierconych prostopadłych otworach w baskili.
Tylko w takim przypadku może wystąpić idealnie centryczne i prostopadłe uderzenie
iglicy w kowadełko, tym samym zapewniając powstanie równego, kołowego płomienia i równego zapłonu prochu. Natomiast kurki, by uderzyć w iglice, muszą mieć odpowiednie pochylenie w kierunku środka osi symetrii iglic, co pokazuje to zdjęcie Nr 1. Takie odchylenie kurków można zrobić tylko i wyłącznie w broni na pełnych zamkach!
Pełne zamki możemy stosować do każdego układu luf w pionie lub poziomie.
Gdy oglądamy foldery najsłynniejszych firm zwrócimy uwagę że praktycznie wszystkie dubeltówki z górnej półki robione są na pełnych zamkach.
Pełne zamki mają zwartą i mocną budowę, są proste w demontażu celem okresowej konserwacji. Baskila jest sztywniejsza i mocniejsza ponieważ jest mniej wydrążona w środku gdyż kurki umieszczone są oddzielnie na bocznych płytkach.
Broń na pełnych zamkach, niezależnie od układu luf ma najlepsze pokrycie ze wszystkich typów i modeli produkowanych śrutówek. Dubeltówki na pełnych zamkach posiadają najszybsze mechanizmy, więc w czasie strzału założenia są mniejsze. Jak założenia mniejsze to większe prawdopodobieństwo trafienia w cel. Niby same zalety, niestety są także i wady. Mechanizmy są skomplikowane i wymagają wyjątkowej precyzji, więc pracochłonność wykonania jest znaczna.
Starannie wykonane, służą latami a producenci mogą udzielić długoletniej gwarancji.
Dubeltówki na pełnych zamkach w połączeniu z dobrą lufą, są bronią najwyższej klasy z tego też powodu ich ceny należą do ... najwyższych
Przykładem jest doświadczona w produkcji broni śrutowej firma Merkel z Suhl gdzie wiedza i doświadczenie oraz tajniki wiedzy rusznikarskiej przechodzą z pokolenia na pokolenie.
Dobrym przykładem jest dubeltówka ... bock tej firmy
Wszystkie dubeltówki typu bock - czy to jest Beretta, Browning czy rosyjski Iż - posiadają dolny rygiel - odryglowanie następuje na wskutek ruchu klucza przez wałek przechodzący przez środek baskili, który umieszczony jest akurat w osi symetrii luf.
W wyniku takiego rozwiązania nie jest możliwe prostopadłe umieszczenie iglic w stosunku do spłonek. Iglice więc muszą być mocno rozchylone na boki by mijały centralny wałek a groty iglic wtedy ustawiają się skośnie do spłonki
Doświadczeni konstruktorzy tej firmy doszli do wniosku że równomierne pokrycie śrutem jest sprawą decydującą i najważniejszą, więc przy projektowaniu bocka zrezygnowali z dolnego zaryglowania i wałeczka który przechodzi przez oś symetrii luf na rzecz górnego podwójnego zaryglowania.
Tym sposobem znalazło się miejsce na prostopadłe umieszczenie iglic w stosunku do kowadełka spłonki. Nie muszę nikogo przekonywać jak ... dobrze strzela bock Merkla!
Waldemar Laskowski
zobacz także --> ofertę tuningu broni Waldemara Laskowskiego
|
|
Wszelkie prawa autorskie są zastrzeżone. Kopiowanie i wykorzystywanie zawartości portalu www.optykamysliwska.pl bez zezwolenia zabronione.
|
